Kendini Sabotaj Kişilik Bozukluğu Nedir?
Kendini sabotaj kişilik bozukluğu, bireyin bilinçli ya da bilinçdışı olarak kendi başarılarını, mutluluğunu veya sağlıklı ilişkilerini engellemesine neden olan düşünce kalıpları ve davranışlarla karakterize edilen bir kişilik yapılanmasıdır. Bu bozukluğa sahip kişiler, yaşamda daha iyi bir noktaya gelme potansiyeline sahip olsalar da, içsel çatışmalar ve olumsuz inançlar nedeniyle bunu sürdüremez veya kendi çabalarını boşa çıkarabilirler.
Kendini Sabotaj Kişilik Bozukluğu Belirtileri
-
Kendi başarılarından korkma veya kaçınma: Hedeflere ulaşsa bile kendini geri çekme eğilimi.
-
Olumlu ilişkileri sabote etme: Sağlıklı ve destekleyici ilişkilerden bilinçsizce uzaklaşma ya da bozma.
-
Kendi yeteneklerini küçümseme: Başarıları değersiz görme, sürekli olarak yetersizlik hissi.
-
Risk almak yerine güvenliği tercih etme: Konfor alanından çıkmaktan kaçınma.
-
Başarı ve mutluluğa direnç gösterme: Başkalarının desteğine rağmen ilerlemek istememe veya bunu hak etmediğine inanma.
Kendini Sabotaj Kişilik Bozukluğu Görülme Sıklığı
-
Kesin görülme sıklığına dair net veriler bulunmamaktadır.
-
Ancak, özsaygı problemleri, anksiyete bozuklukları veya depresyon yaşayan kişilerde daha sık gözlemlenebilir.
-
Psikoterapi desteği alındığında, tedavi edilebilir ve iyileşme sağlanabilir.
Kendini Sabotaj Kişilik Bozukluğu Nedenleri
-
Düşük özsaygı: Kendisini değersiz veya yetersiz hissetme.
-
Olumsuz öz imaj: Kendi kimliğiyle ilgili olumsuz inançlar.
-
Çocukluk travmaları: İhmal, reddedilme, eleştiriye maruz kalma veya istismar gibi deneyimler.
-
Öğrenilmiş davranışlar: Aile veya çevreden edinilen başarısızlık korkusu veya cezalandırılma kaygısı.
Kendini Sabotaj Kişilik Bozukluğu Tedavisi
-
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Olumsuz düşünce kalıplarını değiştirme ve işlevsel davranışlar geliştirme.
-
Psikodinamik terapi: İçsel çatışmaların ve bilinçdışı süreçlerin anlaşılması.
-
Özsaygı geliştirme çalışmaları: Kişinin kendini değerli hissetmesini destekleyen psikoeğitim ve egzersizler.
-
Destekleyici terapi: Sağlıklı ilişkiler kurma, olumlu hedefler belirleme ve sürdürülebilir motivasyon geliştirme.
