Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu Nedir?
Tıkınırcasına yeme bozukluğu (binge eating disorder), kişinin kontrolünü kaybederek kısa bir süre içinde olağandan çok daha fazla yiyecek tüketmesi ve ardından yoğun suçluluk, pişmanlık veya utanç hissetmesiyle karakterize edilen bir beslenme ve yeme bozukluğudur. Bu durum yalnızca fazla yemek yemek değildir; bireyin yeme davranışı üzerinde kontrol kaybı yaşaması ve bunun ruhsal, sosyal ve fiziksel sorunlara yol açmasıyla belirginleşir.
Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu Belirtileri
-
Tekrar eden kontrolsüz yeme nöbetleri
-
Yemek yerken tok olsa bile devam etme
-
Çok hızlı yemek yeme ve duramama
-
Aşırı yeme sonrası pişmanlık, suçluluk veya utanç hissetme
-
Mide ağrısı, hazımsızlık ve rahatsızlık gibi fiziksel sorunlar
-
Uzun vadede kilo artışı, obezite ve sağlık sorunları
-
Duygusal problemler, kaygı ve depresif duygudurum
Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu Görülme Sıklığı
-
En sık görülen yeme bozukluklarından biridir.
-
Özellikle ergenlik sonu ve genç yetişkinlikte ortaya çıkma eğilimindedir.
-
Kadınlarda daha sık görülse de erkeklerde de rastlanır.
-
Toplumda %1–3 oranında görüldüğü tahmin edilmektedir.
Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu Nedenleri
-
Psikolojik faktörler: Stres, anksiyete, depresyon, düşük benlik saygısı
-
Genetik yatkınlık: Ailede yeme bozukluğu veya obezite öyküsü
-
Olumsuz deneyimler: Çocukluk çağı travmaları, zorbalık, dış görünüşle ilgili eleştiriler
-
Çevresel etkiler: Sosyal medya, güzellik algısı, diyet baskısı, kültürel faktörler
-
Biyolojik faktörler: Beyin kimyasındaki düzensizlikler (örneğin serotonin sistemi)
Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu Tedavisi
-
Psikoterapi: Bilişsel davranışçı terapi (BDT) en sık kullanılan yöntemdir.
-
Beslenme danışmanlığı: Düzenli ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarının kazandırılması.
-
Grup terapileri ve destek programları: Benzer sorunlar yaşayan bireylerle paylaşım sağlamak.
-
İlaç tedavisi: Depresyon veya anksiyeteye eşlik eden durumlarda hekim kontrolünde kullanılabilir.
-
Yaşam tarzı değişiklikleri: Stres yönetimi, düzenli egzersiz, sağlıklı uyku alışkanlıkları.
