Sergilenme Bozukluğu Nedir?
Sergilenme bozukluğu, bireyin dikkat çekme, ilgi odağı olma ve onay görme amacıyla aşırı dramatik, gösterişli veya duygusal davranışlar sergilemesi ile karakterize edilen bir kişilik örüntüsüdür. Bu bozukluk, histriyonik kişilik bozukluğu ile benzer özellikler gösterebilir ve kişinin sosyal ilişkilerinde ciddi sorunlara yol açabilir.
Sergilenme Bozukluğu Belirtileri
-
Sürekli dikkat çekme ihtiyacı duyma
-
Aşırı dramatik, abartılı veya gösterişli davranışlar sergileme
-
İlgi odağı olmadığında rahatsızlık hissetme
-
Empati eksikliği ve başkalarının duygularını küçümseme
-
Duygusal dengesizlikler, aşırı iniş çıkışlı tepkiler
-
Yüzeysel ve yapay görünebilecek duygusal ifadeler
-
Sosyal ilişkilerde güven sorunları ve istikrarsızlık
Sergilenme Bozukluğu Görülme Sıklığı
Sergilenme bozukluğu, toplumda görece yaygın bir kişilik örüntüsü olarak gözlemlenir. Belirtiler genellikle çocukluk döneminde başlar, ergenlikte belirginleşir ve tedavi edilmediğinde yetişkinlikte de devam edebilir.
Sergilenme Bozukluğu Nedenleri
-
Çocuklukta duygusal ihmal veya istismar geçmişi
-
Küçük yaşlardan itibaren aşırı övgüye veya dikkat merkezinde olmaya alışmak
-
Aile dinamikleri: ilgisiz ebeveynler veya aşırı korumacı aile ortamı
-
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ile ilişkili gelişimsel zorluklar
-
Bireyin duygusal ihtiyaçlarının sağlıklı şekilde karşılanmaması
Sergilenme Bozukluğu Tedavisi
-
Psikoterapi (özellikle Bilişsel Davranışçı Terapi): bireyin düşünce ve davranış örüntülerini fark etmesine yardımcı olur.
-
Aile terapisi: aile içi ilişkilerin düzenlenmesi ve sağlıklı iletişim kurulmasını destekler.
-
Kişisel farkındalık çalışmaları: duygusal regülasyon ve empati becerilerini geliştirmeye yönelik teknikler.
-
Gerekli görüldüğünde ilaç desteği (özellikle eşlik eden kaygı veya depresyon durumlarında).
Not: Sergilenme bozukluğu tek başına bir teşhis olmayabilir; çoğu zaman histriyonik kişilik bozukluğu veya dikkat çekme davranışlarıyla seyreden diğer psikiyatrik durumların bir parçası olabilir.
