Sanrılı Bozukluk Nedir?
Sanrılı bozukluk, bireyin gerçeklikle uyumlu olmayan, tutarsız ve yanlış inançlara (sanrılara) sahip olmasıyla karakterize edilen bir psikotik bozukluktur. Bu inançlar mantıksız veya imkânsız olsa da kişi bunların doğruluğuna tam bir inanç gösterir ve kolay kolay ikna olmaz. Sanrılar genellikle uzun süre devam eder ve kişinin günlük yaşamını, sosyal ilişkilerini ve işlevselliğini olumsuz etkiler.
Sanrılı Bozukluk Belirtileri
-
Gerçek dışı, mantıkla açıklanamayan inançlar veya sanrılar geliştirme
-
Sanrıların, yaşamın olağan gerçekleriyle çelişmesine rağmen güçlü şekilde savunulması
-
Kişisel yaşam, aile ve sosyal ilişkilerde bozulmalar
-
Empati eksikliği veya olayları gerçekçi değerlendirememe
-
Sanrıların doğruluğunu sorgulamama ve eleştiriye kapalı olma
-
Düşünce ve davranışlarda katılık, olayları sürekli sanrı perspektifinden değerlendirme
Sanrılı Bozukluk Görülme Sıklığı
Sanrılı bozukluk, toplumda nadir görülen bir psikiyatrik hastalıktır. Ancak görüldüğünde, bireyin yaşam kalitesini, sosyal ilişkilerini ve iş hayatını ciddi ölçüde olumsuz etkileyebilir. Erkeklerde genellikle genç yaşlarda, kadınlarda ise orta yaşlarda daha sık görülme eğilimindedir.
Sanrılı Bozukluk Nedenleri
-
Beyin kimyası ve nörolojik dengesizlikler (dopamin, serotonin vb. ile ilgili)
-
Genetik faktörler ve aile öyküsü
-
Travmatik yaşam olayları veya yoğun stres
-
Kişilik özellikleri: Şüphecilik, aşırı hassasiyet, güvensizlik eğilimi
-
Çevresel ve sosyal etkenler (izolasyon, düşük sosyal destek)
Sanrılı Bozukluk Tedavisi
-
Antipsikotik ilaçlar: Beyindeki kimyasal dengesizlikleri düzenlemek için kullanılır.
-
Psikoterapi: Özellikle bilişsel davranışçı terapi (BDT), kişinin düşünce hatalarını fark etmesine ve gerçeklik algısını güçlendirmesine yardımcı olur.
-
Destekleyici terapiler: Sosyal beceri eğitimi, aile terapisi ve danışmanlık tedavi sürecini destekler.
-
Uzun süreli takip: Hastalığın kronik seyir gösterebilmesi nedeniyle düzenli psikiyatrik kontrol önemlidir.
Önemli Not: Sanrılı bozuklukta, kişi genellikle halüsinasyon (olmayan şeyleri görme/duyma) yaşamaz; bozukluğun temel özelliği, yalnızca sanrılardır. Bu yönüyle şizofreniden ayrılır.
