Seks Bağımlılığı Nedir?
Seks bağımlılığı, bireyin cinsel dürtülerini ve davranışlarını kontrol edememesi, bu davranışların tekrarlayıcı, yoğun ve zorlayıcı bir biçimde yaşanması ve kişinin sosyal, iş, aile ve psikolojik yaşamını ciddi şekilde olumsuz etkilemesiyle karakterize edilen bir bağımlılık türüdür. Cinsel davranış, kişi için kısa süreli rahatlama sağlasa da uzun vadede suçluluk, pişmanlık ve işlevsellik kaybına yol açar.
Seks Bağımlılığı Belirtileri
-
Cinsel dürtülerin aşırı ve kontrolsüz bir şekilde yaşanması
-
Cinsel aktivitelerin (mastürbasyon, pornografi kullanımı, rastgele ilişkiler) günlük yaşamı olumsuz etkilemesi
-
Cinsel içerikli obsesyonlar ve kompulsif davranışlar
-
İlişkilerde güven ve bağlanma sorunları yaşama
-
Duygusal boşlukları cinsellik ile doldurma eğilimi
-
Empati eksikliği, suçluluk duygusu ve düşük özgüven
-
Riskli cinsel davranışlara yönelme (korunmasız ilişki, çoklu partner vb.)
Seks Bağımlılığı Görülme Sıklığı
Seks bağımlılığı, genellikle gizli tutulan ve tanı koyulması zor olan bir durumdur. Net istatistikler sınırlı olsa da araştırmalar, özellikle internetin yaygınlaşmasıyla birlikte pornografi bağımlılığı ve kompulsif cinsel davranışların arttığını göstermektedir. Erkeklerde daha sık rapor edilse de kadınlarda da görülebilir.
Seks Bağımlılığı Nedenleri
-
Psikolojik faktörler: Depresyon, anksiyete, travma sonrası stres bozukluğu
-
Çocukluk dönemi istismarları: Cinsel veya duygusal istismar, ihmal
-
Genetik ve biyolojik yatkınlık: Beyindeki ödül mekanizmalarının aşırı duyarlılığı
-
Kişilik özellikleri: Dürtüsellik, düşük özdenetim, bağımlılığa eğilim
-
Sosyal ve kültürel etkenler: İnternet ve pornografiye kolay erişim, toplumsal baskılar
Seks Bağımlılığı Tedavisi
-
Psikoterapi: Bilişsel davranışçı terapi (BDT) ve duygu düzenleme odaklı yaklaşımlar
-
Destek grupları: Anonim seks bağımlıları (SAA) gibi grup terapileri
-
İlaç tedavisi: Dürtü kontrolünü desteklemek için psikiyatrist tarafından verilen ilaçlar (ör. SSRI antidepresanlar)
-
Travma terapisi: Geçmiş istismar ve travmaların işlenmesi
-
Yaşam tarzı değişiklikleri: Sağlıklı ilişki ve iletişim becerilerinin geliştirilmesi, stres yönetimi
Not: Seks bağımlılığı, yalnızca “cinsel isteğin fazla olması” değildir. Kontrolsüzlük, zarar vericilik ve tekrarlayıcılık bağımlılığı ayırt eden temel özelliklerdir.
