Kalıcı Kompleks Yas Bozukluğu Nedir?
Kalıcı kompleks yas bozukluğu, bir kişinin kaybettiği kişiye dair yas sürecini sağlıklı bir şekilde tamamlayamaması ve bu yasın olağan süreden çok daha uzun sürerek kişinin yaşamını ciddi biçimde etkilemesiyle ortaya çıkan bir ruhsal sağlık durumudur. Normal yas süreci zaman içinde hafiflerken bu bozuklukta acı, özlem ve kayıp duyguları kalıcı, yoğun ve yıkıcı bir şekilde devam eder.
Kalıcı Kompleks Yas Bozukluğu Belirtileri
-
Yoğun yas ve özlem hissi (kaybedilen kişiyi sürekli düşünme, onunla yeniden birlikte olma arzusu)
-
Sosyal geri çekilme (arkadaşlardan, aileden ve sosyal etkinliklerden uzaklaşma)
-
Depresif belirtiler (çökkün ruh hali, umutsuzluk, ilgi ve motivasyon kaybı)
-
Günlük işlevsellikte azalma (iş, okul veya günlük sorumluluklarda aksama)
-
Uyku sorunları (uykusuzluk, sık uyanma veya aşırı uyuma eğilimi)
-
Yoğun suçluluk ya da öfke duyguları kayba veya kendine yönelik.
Kalıcı Kompleks Yas Bozukluğu Görülme Sıklığı
Toplumda özellikle büyük kayıplar yaşamış bireylerde daha sık görülür. Sevilen birinin ani kaybı, travmatik bir ölüm ya da sosyal destek eksikliği riski artırabilir. Genel nüfusta yaygınlığı daha düşük olsa da, yas sürecinin sağlıklı ilerlemediği durumlarda görülme ihtimali yüksektir.
Kalıcı Kompleks Yas Bozukluğu Nedenleri
-
Büyük kayıplar ve travmatik deneyimler (ani ölümler, kazalar, felaketler)
-
Çevresel faktörler (yalnızlık, sosyal destek eksikliği, kültürel baskılar)
-
Bireysel farklılıklar (kişilik yapısı, baş etme mekanizmaları, geçmiş ruhsal sorunlar)
Kalıcı Kompleks Yas Bozukluğu Tedavisi
Tedavi, kişinin yas sürecini sağlıklı bir şekilde işlemesine ve duygusal yükünü hafifletmesine odaklanır:
-
Psikoterapi: Özellikle bilişsel davranışçı terapi (BDT) ve yas terapisi, duyguların işlenmesine yardımcı olur.
-
Destek grupları: Benzer kayıplar yaşamış kişilerle paylaşım, iyileşme sürecini destekler.
-
Duygusal destek: Aile, arkadaş veya profesyonel destekle kişinin yalnızlık hissi azaltılır.
-
Gerekli durumlarda ilaç tedavisi, yoğun depresif belirtiler için uygulanabilir.
