Tomofobi Nedir?
Tomofobi, kişinin cerrahi kesici aletlerden (neşter, bistüri, iğne vb.) veya ameliyat edilme fikrinden yoğun korku ve kaygı duyması ile tanımlanan bir özgül fobi türüdür. Bu fobiye sahip bireyler, ameliyat olma ihtimali karşısında yoğun panik yaşayabilir, tıbbi müdahalelerden kaçınabilir ve bu durum sağlıklarının ciddi şekilde tehlikeye girmesine yol açabilir.
Tomofobi Belirtileri
-
Cerrahi aletler veya ameliyat düşüncesi karşısında aşırı korku
-
Panik ataklar (çarpıntı, nefes darlığı, baş dönmesi)
-
Kaçınma davranışları (ameliyat olmayı reddetme, hastanelerden uzak durma)
-
Terleme, titreme, mide bulantısı gibi yoğun kaygı belirtileri
-
Bayılma hissi veya düşünce bulanıklığı yaşama
-
Ameliyat ile ilgili konuşmalardan bile rahatsızlık duyma
Tomofobi Görülme Sıklığı
-
Tomofobi genellikle çocukluk veya ergenlik döneminde başlayabilir.
-
Travmatik tıbbi deneyimler yaşayan kişilerde daha sık görülür.
-
Tedavi edilmediğinde, bu fobi yaşam boyu devam edebilir ve bireyin sağlık sorunlarının tedavisini engelleyerek ciddi riskler oluşturabilir.
Tomofobi Nedenleri
-
Travmatik deneyimler: Daha önce yaşanan kötü bir ameliyat veya ağrılı tıbbi müdahaleler
-
Genetik yatkınlık: Fobi ve kaygı bozukluklarına karşı ailevi eğilim
-
Öğrenilmiş tepkiler: Çocuklukta ameliyatlarla ilgili korkutucu hikâyeler veya gözlemler
-
Beyin kimyasındaki değişiklikler: Kaygı bozukluklarını tetikleyen biyolojik faktörler
Tomofobi Tedavisi
-
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Ameliyat ile ilgili irrasyonel korkuların yerine daha gerçekçi düşüncelerin yerleştirilmesine yardımcı olur.
-
Maruz Bırakma Terapisi: Cerrahi aletler veya ameliyat düşüncesine kontrollü ve kademeli olarak alıştırma yöntemleri uygulanır.
-
İlaç Tedavisi: Şiddetli kaygı ve panik atakların yönetimi için antidepresan veya anksiyolitik ilaçlar kullanılabilir.
-
Destekleyici teknikler: Nefes egzersizleri, gevşeme yöntemleri ve stres yönetimi yaklaşımları süreci kolaylaştırabilir.
