Okul Fobisi Nedir?
Okul fobisi, genellikle çocukluk ve ergenlik döneminde ortaya çıkan, bireyin okula gitme fikrinden aşırı derecede korku veya kaygı duymasıyla karakterize edilen bir kaygı bozukluğudur. Bu durum, yalnızca okulu reddetme şeklinde değil, aynı zamanda yoğun fiziksel ve duygusal tepkilerle kendini gösterebilir. Okul fobisi yaşayan çocuklar, okula gitmekten kaçınmak için çeşitli bahaneler üretebilir veya ciddi kaygı atakları geçirebilir.
Okul Fobisi Belirtileri
-
Okula gitmekten sürekli kaçınma veya yoğun direnç gösterme
-
Okul hakkında sürekli endişe duyma, okula gitmeden önce kaygı belirtileri yaşama
-
Mide ağrısı, baş ağrısı, bulantı gibi psikosomatik belirtiler gösterme
-
Ayrılık kaygısı yaşama; ebeveynlerden uzak kalma konusunda yoğun korku duyma
-
Okulda başarısız olma, öğretmen veya arkadaşlar tarafından yargılanma korkusu
-
Sosyal ilişkilerde zorlanma ve okulla ilgili konuşmalardan bile kaçınma
Okul Fobisi Görülme Sıklığı
Okul fobisi, özellikle ilkokul başlangıcında veya okul değişimlerinde daha sık ortaya çıkar. Görülme sıklığı çocuğun yaşına, kişilik özelliklerine, aile yapısına ve sosyal çevresine bağlı olarak değişiklik gösterir. Bazı çocuklarda geçici olarak görülürken, bazılarında uzun süreli ve ciddi bir sorun haline gelebilir.
Okul Fobisi Nedenleri
-
Ayrılık kaygısı: Çocuğun ebeveynlerinden uzak kalmak istememesi
-
Okulda olumsuz deneyimler: Zorbalık, öğretmenle yaşanan sorunlar veya başarısızlık deneyimleri
-
Sosyal kaygılar: Arkadaş edinmede zorluk, topluluk önünde konuşma korkusu
-
Performans kaygısı: Sınavlarda başarısız olma ya da beklentileri karşılayamama endişesi
-
Aile içi stres ve değişiklikler: Boşanma, taşınma, kardeş doğumu gibi durumlar çocuğun güven duygusunu zedeleyebilir
-
Aşırı koruyucu ebeveyn tutumları: Çocuğun bağımsızlaşmasını zorlaştırarak kaygıyı artırabilir
Okul Fobisi Tedavisi
Okul fobisinin tedavisinde erken müdahale büyük önem taşır. Kullanılan yöntemler şunlardır:
-
Kognitif Davranış Terapisi (CBT): Çocuğun okulla ilgili olumsuz düşüncelerini değiştirip daha sağlıklı baş etme yöntemleri geliştirmesini sağlar.
-
Maruz Kalma Terapisi: Çocuğun kontrollü bir şekilde okulla yeniden temas etmesini sağlayarak korkunun azalmasına yardımcı olur.
-
Aile Danışmanlığı: Ebeveynlere çocuğu destekleme, kaygısını hafifletme ve aşırı koruyuculuktan kaçınma konusunda rehberlik edilir.
-
Okulla İşbirliği: Öğretmenler, rehberlik servisleri ve psikolojik danışmanlarla birlikte çocuğun süreci kolaylaştırılır.
-
Destekleyici Yöntemler: Gevşeme egzersizleri, kaygı yönetimi teknikleri ve sosyal beceri eğitimleri uygulanabilir.
