Mutizm (Seçici Konuşmazlık) Nedir?
Mutizm veya seçici konuşmazlık, kişinin konuşma yeteneğine sahip olmasına rağmen belirli sosyal ortamlarda veya durumlarda konuşmamayı tercih etmesi ya da konuşamaması ile karakterize edilen bir anksiyete bozukluğudur. Bu durum genellikle çocuklukta ortaya çıkar, fakat tedavi edilmezse yetişkinlikte de devam edebilir.
Mutizm (Seçici Konuşmazlık) Belirtileri
-
Yabancıların veya otorite figürlerinin yanında konuşmaktan kaçınma
-
Sosyal ortamlarda ısrarla sessiz kalma
-
Yeni insanlarla konuşurken zorlanma veya tamamen konuşmama
-
Kaygı, stres veya baskı altında konuşmanın azalması veya kesilmesi
-
Ev ortamında rahat konuşurken, okul veya iş ortamında tamamen sessizleşme
Mutizm (Seçici Konuşmazlık) Görülme Sıklığı
-
Çocukluk döneminde daha sık görülür.
-
Genellikle 3–8 yaş arası çocuklarda fark edilir.
-
Erken müdahale edilmediğinde ergenlik ve yetişkinlikte de sürebilir.
Mutizm (Seçici Konuşmazlık) Nedenleri
-
Sosyal fobi veya yoğun utangaçlık
-
Travmatik deneyimler (zorbalık, aile içi çatışmalar vb.)
-
Stresli yaşam olayları (taşınma, okul değişikliği gibi)
-
Gelişimsel faktörler veya dil/iletişim becerilerinde zorluklar
-
Ailede anksiyete bozukluğu öyküsü
Mutizm (Seçici Konuşmazlık) Tedavisi
-
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Kaygı yönetimi ve iletişim becerilerinin geliştirilmesi
-
Dil ve Konuşma Terapisi: Konuşma becerilerini destekleme
-
Maruz Bırakma Terapisi: Güvenli ortamlarda kademeli olarak konuşma pratiği
-
Aile desteği ve okul iş birliği: Çocuğun sosyal ortamlarda baskı hissetmeden konuşmasına yardımcı olmak
-
Gerekli durumlarda ilaç tedavisi: Yoğun kaygının azaltılması için psikiyatrist kontrolünde uygulanabilir
