Motor Tik Bozuklukları – De La Tourette Sendromu Nedir?
De La Tourette Sendromu, genellikle çocukluk çağında ortaya çıkan ve istemsiz motor tikler (ani, tekrarlayıcı kas hareketleri) ile vokal tikler (ses çıkarma, sözcük ya da ses tekrarı) ile karakterize edilen nörolojik bir bozukluktur. Tikler çoğunlukla kontrol edilemez niteliktedir ve kişi bunları durdurmakta zorlanır. Sendrom, bazen başka nöropsikiyatrik sorunlarla da birlikte görülebilir.
Motor Tik Bozuklukları – De La Tourette Belirtileri
-
İstemsiz motor tikler: Göz kırpma, omuz silkme, yüz buruşturma, baş sallama gibi tekrarlayan hareketler
-
İstemsiz vokal tikler: Boğaz temizleme, öksürme sesi, kelime veya ses çıkarma
-
Eşlik eden belirtiler: Uyku problemleri, dikkat eksikliği, hiperaktivite veya obeziteye eğilim
-
Sosyal ve işlevsel zorluklar: Günlük yaşamda dikkat dağınıklığı, özgüven sorunları, sosyal ilişkilerde güçlükler
Motor Tik Bozuklukları – De La Tourette Görülme Sıklığı
Tourette sendromu, nadir görülen bir nörolojik bozukluktur. Belirtiler genellikle çocukluk döneminde (5–10 yaş aralığında) başlar ve ergenlikte yoğunlaşabilir. Bazı bireylerde yetişkinlikte tiklerin şiddeti azalabilirken, bazılarında devam edebilir.
Motor Tik Bozuklukları – De La Tourette Nedenleri
-
Genetik faktörler: Ailede tik bozukluğu veya Tourette öyküsü bulunması riski artırır.
-
Beyin kimyası: Özellikle dopamin ve serotonin gibi nörotransmitterlerdeki dengesizlikler tiklerin ortaya çıkmasında rol oynar.
-
Çevresel faktörler: Doğum öncesi ve sonrası koşullar, stres, enfeksiyonlar veya travmatik yaşam deneyimleri belirtileri tetikleyebilir.
Motor Tik Bozuklukları – De La Tourette Tedavisi
Tourette sendromunun kesin bir tedavisi bulunmamakla birlikte, semptomların azaltılması ve bireyin yaşam kalitesinin artırılması hedeflenir. Kullanılan yöntemler:
-
Davranış terapileri: Tikleri kontrol etmeyi ve azaltmayı amaçlayan bilişsel-davranışçı teknikler (örn. alışkanlık tersine çevirme eğitimi).
-
İlaç tedavisi: Dopamin düzenleyici ilaçlar, anksiyete veya dikkat eksikliği için verilen destekleyici ilaçlar.
-
Psikososyal destek: Eğitim, aile terapisi ve sosyal beceri çalışmaları ile bireyin günlük yaşamda uyum sağlamasına yardımcı olunur.
